Xfce 4 Pencere Yöneticisi

François Le Clainche



Bu el kitabı xfwm4 paketinin, 4.8.3 sürümünü açıklıyor.


İçindekiler

Giriş
Kullanmak xfwm4
Pencereleri yönet
xfwm4 uygulaması özelleştiriliyor
Süsleme tarzı
Klavye kısayolları
Odaklama tercihleri
Gelişmiş ayarlar
Çalışma alanlarını yönetmek
Çalışma alanları ayarları
Çalışma alanı sınırları
xfwm4 Hakkında

Giriş

The Xfce 4 Pencere Yöneticisi Xfce Masaüstü Ortamı'nın parçasıdır. Çalıştırmak için kullanılacak komut xfwm4. Arkaplanda çalıştırmak için kullanılacak komut xfwm4 --daemon. Pencere yöneticisi pencerelerin ekranda yerleştirilmesinden sorumludur, pencere süslemelerini sağlar ve sizin pencereleri hareket ettirmenizi, yeniden boyutlandırmanızı veya kapatmanızı sağlar.

xfwm4 freedesktop.org tanımlı standartlara sıkıca bağlıdır. Bunun bir sonucu olarak, örneğin pencereleri çerçevesiz yapma, veya uygulamaya bir simge sağlama gibi sıradan olmayan özellikler uygulamanın içinde gerçekleştirilmiş olmalıdır; bundan sonra pencere yöneticisini farklı davranması için zorlayamazsınız. xfwm4 uygulamasının bir başka büyük özelliği de temalandırılabilirliğidir. Kenarlıklar(çerçeve, başlık çubuğu, pencere butonları) pencere yöneticisi temaları kullanılarak yapılandırılabilirler.

xfwm4, xinerama ve gerçek tam ekran modları için çift başlılık desteği sunar. Bu özellik, bilgisayarınıza bağlı birden fazla ekran bulunması halinde oldukça kullanışlıdır.

xfwm4 tek başına çalıştırılabilir, fakat tek başına çalıştırmanız halinde grafiksel kullanıcı arabirimi ayarlarını yönetmek için Xfce 4 Ayarlar Yöneticisine ihtiyacınız olacaktır. Pencereleri yönetmek dışındaki, bir arkaplan görseli seçme ya da uygulama çalıştırma gibi görevlerin başka uygulamalar tarafından gerçekleştirilmesi gerekir.

xfwm4 kendi düzenleme yöneticisini içerir, bu yönetici yeni X.org sunucusu uzantılarının üstünlüklerine sahiptir. Düzenleyinin kendisi bir pencere yöneticisi gibi çalışır; pencere kümelerini yönetir, tüm X olaylarını gözlemler ve bu olaylara karşılık gereken işlevleri yerine getirir. Düzenleme yöneticisinin pencere yöneticisi içerisinde gömülü olması, bazı görsel efektlerin pencere olayları ile uyum içinde kalmasına yardımcı olur. Düzenleyiciyi kullanmak istiyorsanız, xfwm4 paketini '--enable-compositor' seçeneği ile yapılandırarak derlemelisiniz. Herhangi bir durumda, xfwm4 paketini '--compositor=off' seçeneği ile başlatıp düzenleyiciyi devre dışı bırakabilirsiniz.

Kullanmak xfwm4

Pencereleri yönet

Pencere yöneticisi uygulama pencerelerine kenarlıklar, bir başlık çubuğu ve pencere düğmeleri sağlar. Görünümü pencere yöneticisi teması tarafından belirlenir.

Öntanımlı tema olan xfwm4 altı düğme ve uygulama penceresinin üzerinde bir başlık gösterir. Bu altı düğme şu temel işlevleri yerine getirir:

Şekil 1. xfwm4 başlık çubuğu düğmeleri

xfwm4 title bar buttons and functions

Pencere menüsünü başlık çubuğundaki menü düğmesine sol tıklayarak veya pencere başlık alanının kendisine sağ tıklayarak açabilirsiniz.

Eğer xftaskbar4 kullanıyorsanız, görev çubuğundaki girdilerden birinin üzerine sağ tıklayarak bir eylem menüsü açabilirsiniz; bu menü, pencere menüsündeki öğelerin birkaçını içerir.

Bir pencereyi odakla

Fare ve klavye girdilerini alabilmesi için hedef pencereye odaklanmalısınız. Odaklanmayı takiben pencere kenarlıklarının rengi değişecektir. Odaklanma seçenekleri hakkında detaylı bilgi almak için aşağıdaki ilgili kısıma başvurun.

Alt ve Tab tuşlarını birlikte ard arda kullanarak odaklanmak istediğiniz pencereye ulaşabilirsiniz. Bu tuş kombinasyonunu kullandığınızda küçük bir pencerede uygulamanın adını, simgesini ve pencere başlığını görürsünüz. xfwm4 uygulaması da odaklanacağınız pencereyi vurgulayacaktır.

NOT: bir tuş takımı kısayolunun kullanılabilmesi için uygulama penceresinin odaklanmış olması gerekir.

Pencereleri küçült / büyüt

Bir pencereyi büyüttüğünüzde, boyutu büyür ve kullanılabilir tüm alanı (çalışma alanı ayarlarında tanımlandığı şekilde) kaplar. Bir pencereyi sadece dikey, sadece yatay ya da aynı anda hem dikey hem de yatay olarak büyütebilirsiniz.

Bir pencereyi büyütmek için bu eylemlerden birini yapın:

  • başlık çubuğundaki genişlet düğmesine tıklayın

  • başlık çubuğundan pencere menüsünü açın ve "büyüt" öğesini seçin

  • Alt + F5 tuş takımı kısayolunu kullanın

Herhangi bir pencereyi Alt + F11 kısayolunu kullanarak tam ekran yapabilirsiniz. Bunu yaptığınızda pencere kenarlıkları olmadan tüm ekranınızı kullanmış olacaksanız.

Bir pencereyi dikey olarak büyütmek için:

  • başlık çubuğundaki büyüt düğmesine orta tuşla tıkla

  • Alt + F6 tuş takımı kısayolunu kullan

Bir pencereyi büyütmek için:

  • başlık çubuğundaki büyüt düğmesine sağ tıklama

  • Alt + F7 tuş takımı kısayolunu kullan

Bir pencere herhangi bir yolla büyütüldüğünde, tekrar eski boyutlarına döndürmek için şu eylemlerden birini gerçekleştirebilirsiniz :

  • başlık çubuğunun küçültme düğmesine tıklayın

  • aynı tuş takımı kısayolunu bir daha kullan

  • pencere menüsünden "Normal boyut" öğesini seçin

Pencereleri boyutlandır

Bazı özel pencerelerin yeniden boyutlandırılamamasına rağmen, pencerelerin çoğunu ihtiyaçlarınıza uyacak şekilde yeniden boyutlandırabilirsiniz.

  • pencere çerçevesinin kenarlarını ve köşelerini, fare ile sürükleyerek, pencerelerin boyutlarını değiştirmek için kullanabilirsiniz

  • fare işaretçisi pencere çerçevesi üzerinde herhangi bir yerde iken Alt + sağ tıklama yapabilirsiniz; bu tuşlara tıklayıp sürüklediğinizde, pencere sağ alt köşesinden çekiliyormuş gibi davranacaktır.

  • Klavye kısayollarını kullanabilirsiniz: Shift + Alt + (yukarı, aşağı, saü ve sol) Yön Tuşları

Pencereleri gizle / göster

Bir pencereyi bu eylemlerden birini gerçekleştirerek gizleyebilirsiniz:

  • başlık çubuğundaki gizle düğmesine tıklayın

  • Başlık çubuğundan pencere menüsünü aç ve "Gizle" maddesini seç

  • Alt + F8 tuş takımı kısayolunu kullanın

Başka bir seçenek olarak, o anki çalışma alanında bulunan tüm pencereleri tek bir hamlede gizleyebilirsiniz: başlık çubuğundaki menü düğmesine tıklayın ve "Diğerlerini gizle" öğesine tıklayın.

Gizlediğiniz bir pencereyi geri getirmek için, o pencerenin adını ya da simgesini, şu Xfce 4 bileşenlerinin birinden seçmeniz gerekir :

  • xftaskbar4

  • pencere listesine, masaüstü arkaplanında orta fare butonu ile tıklanarak erişilebilir. Bu liste açık olan tüm pencereleri gösterir ve çalışma alanlarına göre sınıflandırılmıştır. [ ] işaretleri arasına yazılmış pencereler, o anda gizli olan pencerelerdir.

  • xfce4-iconbox

Pencereleri gölgelendir/gölgelendirme

Bir pencereyi gölgelediğinizde o pencerenin boyutu sadece başlık çubuğu gözükecek kadar küçültülür, aynı işlemi tekrar ettiğinizde boyut normal haline geri dönecektir.

  • başlık çubuğundaki gölgele/gölgelemeyi kapat düğmesine tıkla

  • başlık çubuğundan pencere menüsünü açın ve "Gölgele" ya da "Gölgelemeyi kapat" öğesini seçin

  • imleç başlık çubuğunun üzerindeyken fare tekerleğini kullanın

  • the Alt + F9 tuş takımı kısayolunu kullan

Yapışkan / yapışkan olmayan pencereler

Bir pencereyi "yapışkan" hale getirdiğinizde o pencere, tüm çalışma alanlarınızda aynı konumda görüntülenecektir. Bu işlemi tekrar ettiğinizde yapışkanlık devre dışı kalır.

  • başlık çubuğundaki yapışkan/yapışkanlığı kapat düğmesine tıkla

  • pencere menü düğmesini açın ve "Yapışkan" yada "Yapışkanlığı kapat" öğesini seçin

  • Alt + F10 tuş takımı kısayolunu kullanın

Pencereleri yükselt/alçalt

Pencereyi yükselt işlevi, bir pencerenin, diğer tüm pencerelerden üstte görünmesini sağlar. Pencereyi yükseltmek için :

  • başlık çubuğuna sol tıklayın

  • Eğer Klavye ve odaklanma tercihleri penceresinden ilgili seçenek etkinleştirilmiş ise pencereye odaklan

  • Eğer Klavye ve odaklanma tercihleri penceresinden ilgili seçenek etkinleştirilmiş ise pencerenin çerçevesi içindeki herhangi bir yere sol tıkla

  • görev çubuğundaki ya da simge kutusundaki etiketinin üzerine tıkla

  • Shift + Alt + Page_Up tuş takımı kısayolunu kullanın (eğer pencere hale odaklıysa)

Bir pencerenein her zaman diğerlerinin üzerinde yeralmasını istiyorsanız bunu pencere menüsünden "hep zaman üstte kal"ı seçerek yapabilirsiniz.

"Alçalt" işlevi bir pencereyi diğer tüm pencerelerin altına gönderir. Bir pencereyi alçaltmak için :

  • başlık çubuğuna farenin orta tuşuyla tıklayabilirsiniz

  • Shift + Alt + Page_Down kısa yolunu kullanabilirsiniz

Pencereleri taşı

Pencereleri taşımak için birçok yol bulunmaktadır:

  • pencerenin başlık çubuğuna sağ veya sol tıklayıp sürükleyebilirsiniz

  • imleç pencerenin üzerindeyken Alt + sol tıklayıp fareyi hareket ettirebilirsiniz

  • Control + Alt + Shift + (yukarı, aşağı, sol veya sağ) Yön tuşu kısayollarını kullanın

Bir pencereyi başka bir çalışma alanına taşı

Bir pencereyi başka bir çalışma alanına göndermek için şunları yapabilirsiniz:

  • pencereyi tutup başka bir çalışma alanına sürükleyip bırakabilirsiniz

  • pencere menüsünü kullanarak "Gönder" alt menü seçeneklerinden birini seçin

  • pencerenin başlık çubuğuna sağ ya da sol fare tuşu ile tıklayın ve pencereyi ekranın kenarına sürükleyin: fare işaretçisi diğer çalışma alanına geçerek pencereyi tutmaya devam edecektir. Bunun için Pencere Yöneticisi tercihleri penceresinden ilgili seneçeğin etkinleştirilmiş olması gerekir.

  • kısayol tuşlarını kullan:

    • Alt + Ctrl + End pencereyi sonraki çalışma alanına yaşıyacak

    • Alt + Control + Home tuşları bir pencereyi daha önceki çalışma alanına gönderir

    • Alt + Control + Sayı Tuşları seçili pencereyi karşılık gelen çalışma alanına gönderir

  • pencerenin görsel sayfalayıcıdaki temsiline tıklayarak onu dilediğiniz çalışma alanına taşıyın.

Bir pencereyi kapat

Bir pencereyi kapatmak için:

  • başlık çubuğunun kapat düğmesini tıklayın

  • Başlık çubuğundan pencere menüsünü açın ve "Kapat"ı seçin

  • ya da Alt + F4 kısayolunu kullan

xfwm4 uygulaması özelleştiriliyor

Pencere Yöneticisi tercihleri penceresini açmak için Xfce 4 Ayarlar Yöneticisi içerisindeki "Pencere Yöneticisi" etiketli düğmeye tıklayın. Açılacak pencere dört sekmelidir: Tarz, Klavye, Odak, Gelişmiş. Burada yaptığınız tüm değişiklikler seçilen modülün davranışını hemen etkileyecektir.

Süsleme tarzı

Şekil 2. Dekorasyon sitili seçenekleri

Kenarlık tarzı sekmesi

Pencere stili

Pencerenin sol tarafındaki liste kullanılabilir tüm pencere kenarlıklarını gösterir. Xfwm 4 modülü, seçmeniz için 4 farklı tema sunar, bununla birlikte, 60'dan fazla ek tema da "xfwm4-themes extra" paketi içerisinde mevcuttur.

Başlık yazı tipi

"Yazıtipi seç" düğmesi, pencere başlığının görünümü için o anda kullanılan yazıtipi ailesini gösterir. Değiştirmek istiyorsanız bu düğmeye tıklayın, bir "Yazıtipi seçimi" penceresi açılacak. Bu pencere, kullanıcı arayüzü ayarları yöneticisi eklentisinin yazıtipi seçimi penceresinde olduğu gibi çalışır.

Başlık hizalaması

Düğme yerleşimi nasıl olursa olsun, başlık çubuğundaki başlığın hizalamasını seçebilirsiniz, yapmanız gereken şu seçeneklerden birini seçmek: sola, ortaya ya da sağa hizala.

Tuş düzeni

Düğme yerleşimi yapılandırması basit bir sürükle-bırak aracı kullanır. Yerleşimi değiştirmek için düğmelerin üzerine tıklayarak sürükleyin. Bir düğmeyi başlık çubuğundan kaldırmak için o düğmeyi "Gizli" alanının içine bırakın. Burada yaptığınız tüm değişiklikler düğme yerleşimini hemen etkileyecektir.

Klavye kısayolları

Şekil 3. Klavye kısayolları seçenekleri

Klavye kısayolları sekmesi

Klavye Kısayolları

Pencerenin sol tarafındaki liste mevcut tüm kısayol temalarını gösterir. Bu iş için, bir keythemerc dosyası içeren dizinlerin isimleri kullanılır.

Öntanımlı olarak sadece tek bir tema var: $(datadir)/themes/Default/xfwm4/keythemerc

Öntanımlı yapılandırmada şu klavye kısayolları tanımlı:

  • pencereyi kapat: Alt + F4

  • Pencereyi büyüt: Alt + F5

  • Dikey büyüt: Alt + F6

  • Yatay büyüt: Alt + F7

  • Pencereyi gizle: Alt + F8

  • Arkaplan'a gönder: Alt + F9

  • Tam Ekran: Alt + F10

  • Aktif pencereler arası geçiş: Alt + Tab

  • Pencereyi taşı: Control + Shift + Alt + (yukarı, aşağı, sol, sağ) Yön Tuşları

  • Pencereyi boyutlandır: Shift + Alt + (yukarı, aşağı, sol, sağ) Yön Tuşları

  • Pencereyi yükselt : Shift + Alt + Page_Up

  • Pencereyi alçalt : Shift + Alt + Page_Down

  • Tam ekrana geç/çık : Alt + F11

  • Sonraki çalışma alanı : Control + Alt + Sağ ok

  • Önceki çalışma alanı : Control + Alt + Sol ok

  • Bir çalışma alanı ekle : Alt + Insert

  • Bir çalışma alanını sil : Alt + Delete

  • N (1-9) sayılı çalışma alanına git : Control + F(N)

  • Pencereyi önceki|sonraki çalışma alanına taşı : Alt + Control + Home|End

  • Bir pencereyi N (1-9) sayılı çalışma alanına taşı : Alt + Control + keypad key sayı N

  • xfhelp4'u başlat : Alt + F1

  • xfrun4'u başlat : Alt + F2

  • Ekranı kilitle : Alt + Control + Delete

Pencerenin sol tarafında iki liste bulunmaktadır. "Pencere kısayolları" listesi, pencere yöneticisini kullanmaya yönelik klavye kısayollarını gösterir. "Komut kısayolları" listesi, uygulamaları çalıştırmaya yönelik klavye kısayollarını gösterir. Kısayollardan birini değiştirmek için: listede, o kısayolun üzerine, farenizin sol tuşu ile çift tıklayın ve "Kısayol düzenle" penceresi açıldığında yeni kısayolunuzu yazın.

Şekil 4. Kısayol düzenle penceresi

Kısayol düzenle penceresi

Yeni bir tema yaratmak isterseniz, $HOME/.themes/Custom/xfwm4/keythemerc dizini gibi bir dizin oluşturun. Daha sonra onu mevcut temalar listesinden seçebilirsiniz.

Eğer klavyenizdeki düzenleyici tuşlarının isimlerini bilmiyorsanız, bir uçbirimden "xev" uygulamasını çalıştırıp klavyenizdeki tuşları sınayabilirsiniz.

Odaklama tercihleri

Şekil 5. Odaklama tercihleri

Odaklama sekmesi

Odaklama modeli

Odaklanmış bir pencere tuş takımı ve fale komutlarını alır. İki odaklanma modeli arasında seçim yapabilirsiniz :

  • Odaklanmak için tıkla : bir pencereye sadece çerçevesinin herhangi bir yerine tıklandığında odaklanılmasını istiyorsanız bu seçeneği seçin.

  • Odak fareyi takip eder : fare imleci çerçevenin üzerine geldiğinde bir pencerenin hemen odaklanmasını istiyorsanız bu seçeneği seçin.

Yeni pencereye odaklan

Bu seçeneği seçmek, fare imlecini hareket ettirmeye veya tıklamaya gerek kalmadan, yeni oluşturulan pencereleri odağa yerleştirecek.

Odaklanıldığında yükselt

Eğer bu seçenek seçili ise, yeni odaklanan pencerenin çerçevesi, bir süre sonra kendiliğinden diğer tüm çerçevelerin üzerinde gözükecek, bu süreyi "gecikme" seçeneği ile ayarlayabilirsiniz.

Tıklandığında yükselt

Bir pencere çerçevesinin üzerinde bir yere tıkladığınızda o pencerenin, diğerlerinin üzerine geçmesini istiyorsanız bu seçeneği işaretleyin. Eğer bu seçenek seçili değil ise, pencereyi diğerlerinin üzerine çıkarmak için o pencerenin kenarlıklarına (başlık çubuğu, kenarlar ya da köşeler) tıklamanız gerekecektir.

Gelişmiş ayarlar

Şekil 6. Gelişmiş tercihler

Gelişmiş sekmesi

Pencere boyutlandırması

Pencereler hareket ettirildiğinde diğer pencere kenarlarından ya da ekran kenarlarından etkilenecek olan kenarların hangileri olacağını seçebilirsiniz. Bu etkinin ne kadar mesafe kaldığında gerçekleşeceği "Uzaklık" seçeneği ile belirtilebilir.

Çalışma alanlarını değiştir

Fare işaretçisi ekranın kenarlarına eriştiğinde, sonraki çalışma alanına geçilmesini istiyorsanız ilk seçeneği işaretleyin. Eğer aynı etkinin pencere taşırken gerçekleşmesini istiyorsanız ikinci seçeneği işaretleyin. Ekran kenarı direncini, buradaki kaydırma çubuğunu kullanarak ayarlayabilirsiniz.

Mat taşıma ve boyutlandırma

Bu iki seçenek bir pencereyi haraket ettirdiğinizde veya yeniden boyutlandırdığınızda onun içeriğinin görünüp görünmemesini (görünmemesi sistem kaynaklarını daha az harcayacaktır) seçmenize izin verir.

Çift tıklama eylemi

Bir pencerenin başlık çubuğuna çift tıklandığında ne yapılması gerektiğini seçin: pencereyi gölgele, pencereyi sakla, tam ekran yap veya hiçbiri.

Çalışma alanlarını yönetmek

xfwm4 aynı zamanda çalışma alanlarını da yönetir. Çalışma alanı özelliklerini ayarlamaya yönelik bir pencere vardır. Bur pencereyi, ayarlar yöneticisi penceresinden Çalışma Alanları ve Sınırlar'ı seçerek açabilirsiniz. Açılacak pencere, çalışma alanı ayarlarını ve masaüstü sınırlarını değiştirebileceğiniz iki adet etiket dizini içerir.

Çalışma alanları ayarları

Şekil 7. Çalışma Alanı Ayarları

Çalışma alanı ayarlar sekmesini gösterir

Çalışma Alanları

Bu seçenek kullanmak istediğiniz çalışma alanı sayısını seçmenize olanak veriyor (1 ve 32 arasında).

Çalışma alanı isimleri

Bu kısım, mevcut çalışma alanlarının listesini gösterir. Eğer bu çalışma alanlarından birinin ismini değiştirmek istiyorsanız, numarasının üstüne tıklayıp, açılan penceredeki kısmı doldurunuz. Bu işlem bittiğinde listeye dönmek için, "Uygula" düğmesine tıklayın ya da Enter tuşuna basın.

Çalışma alanı sınırları

Şekil 8. Çalışma alanı sınırları penceresi

Çalışma alanı sınırları etiket dizini

Çalışma alanı sınırları penceresini açmak için, ayarlar yöneticisi penceresindeki "Çalışma Alanı ve Sınırlar" düğmesine tıklayın ve sonra "Sınırlar" sekmesini seçin.

Sınırlar: büyütülen pencerelerin ekranda kaplayamayacakları alanın miktarını belirtirler. Bu boyutu piksel olarak tüm sınırlar (sol, sağ, üst ve alt) için değiştirebilirsiniz. Örneğin bu özelliği, büyütülen pencerelerin, paneli ya da simge kutularını örtmemesi için kullanabilirsiniz.

xfwm4 Hakkında

xfwm4 Olivier Fourdan () tarafından yazılmıştır. Daha fazla bilgi için Xfce Internet Adresini ziyaret edebilirsiniz.

Bu uygulama veya klavuz hakkında bir hata raporlamak ya da öneride bulunmak için http://bugzilla.xfce.org/ adresindeki hata takip sistemimizi kullanabilirsiniz.

Bu paketin kurulumu veya kullanımı ile ilgili sorulaırnızı xfce eposta listesine yazabilirsiniz. Geliştirme tartışmaları ise xfce4-dev listesinde sürdürülmektedir.

Bu program Özgür Yazılım Vakfı tarafından yayınlanan GNU Genel Kamu Lisansının 2 veya (seçiminize bağlı olarak) daha sonraki sürümlerinden birinin koşulları altında dağıtılımaktadır.

Bu programla birlikte GNU Genel kamu Lisansının bir kopyasını almış olmalısınız. Eğer almamışsanız şu adrese yazabilirsiniz: Free Software Foundation, Inc., 59 Temple Place - Suite 330, Boston, MA 02111-1307, USA.